تحلیل تاثیر اقلیم بر روی محصول انار در شهرستان یزد

چکیده انار یکی از مهم ترین محصولات باغی است که ایران با بیش از 62 هزار هکتار سطح زیرکشت و تولید سالیانه 700 هزار تن عنوان بزرگترین تولید کننده و صادرکننده انار جهان را به خود اختصاص داده است. بیشترین سطح زیر کشت، تولید و صادرات انار کشور، مربوط به استانهای فارس، مرکزی، اصفهان، خراسان رضوی و یزد می باشد. سطح زیر کشت انار در استان یزد 6050 هکتار است که از این میزان حدود 1479 هکتار متعلق به شهرستان یزد است. اولین فاکتوری که باید برای کشت و کار انار مورد توجه قرارگیرد اقلیم منطقه است. این بررسی به منظور تعیین تاثیر اقلیم بر روی محصول انار شهرستان یزد می باشد به این منظور، از آمار روزانه عناصر اقلیمی دما، حداقل دما ، حداکثر دما، میانگین دما، رطوبت نسبی، باد، بارش و ساعات آفتابی چهار ایستگاه هواشناسی شهرستان یزد طی دوره آماری 19ساله(1371-1389) استفاده شد. همین طور مراحل فنولوژی استاندارد انار با مراحل آن در شهرستان یزد مقایسه گردید و با نظر سنجی از کارشناسان و کشاورزان منطقه، واستفاده از عناصر اقلیمی روزانه مراحل رشد انار، خاتمه ، طول مدت هر مرحله شناسایی و تاثیر هر کدام از عناصر اقلیمی بر آفات و بیماری ها و همچنین تاثیر آنها در تغییر روند تولید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. از نظر ساعت آفتابی و عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و اقلیم، شهرستان یزد مناسب کشت انار تشخیص داده شد. در بخشی از این پژوهش، آسیب سرمایی زمستان و سرمازدگی بهاره و آفتاب سوختگی ناشی از دمای بالای 40 درجه سیلیسیوس باغ های انار در شهرستان یزد بررسی شد. بر این اساس مشخص شد که بیشترین خسارت به محصول انار از طریق سرمای دیررس بهاره، آفتاب سوختگی و ترکیدگی ناشی از آفتاب سوختگی حادث می گردد. در این تحقیق نقش دما به عنوان مهمترین عنصر در عناصر اقلیمی شناخته شد و مشخص شد که این پارامتر اقلیمی در تمامی مراحل رشد دخالت مستقیم دارد. کلمات کلیدی: اقلیم کشاورزی، یخبندان، دما، انار، یزد.